(Referenca Pasquale Angrisani)

Kur ndodh roitja?

Roitja ndodh kur një pjesë e kolonisë, duke përfshirë mbretëreshën dhe disa bletë punëtore, largohet nga zgjoi i tyre për të formuar një koloni të re në një zonë jashtë parkut. Një aspekt interesant i këtij procesi është “ndalimi” që bën roi gjatë fluturimit të tij, duke u ndalur përkohësisht në afërsi të zgjoit përpara se të niset drejt vend-qëndrimit të ri. Gjatë kësaj faze, bletët mblidhen në një zonë të caktuar dhe presin kthimin e zbulueseve, detyra e të cilave është të identifikojnë vendin më të mirë për zgjoin e ri.

Nëpërmjet kërkimeve shkencore dhe studimeve të thelluara, jepen shpjegime logjike të kësaj ndalese të përkohshme, duke nënvizuar rëndësinë e kësaj sjelljeje për suksesin e kalimit në habitatin e ri të kolonisë së bletëve.

Çfarë është koordinimi social dhe sinkronizimi i roit?

Pushimi gjatë grumbullimit nuk është një fenomen i rastësishëm, por një sjellje që shërben për të siguruar sinkronizimin optimal të të gjithë tufës. Sipas modelit evolucionar të propozuar nga Seeley (2010), ndalimi i përkohshëm i lejon bletët të përafrojnë veprimet e tyre përpara se grupi të fluturojë në vendin e ri. Grumbullimi është një proces shumë bashkëpunues dhe kolektiv, ku çdo anëtar i kolonisë duhet të jetë gati përpara se të marrë një vendim për folenë e re. Zbulueset, të ngarkuar me gjetjen e vendit ideal, kthehen për të komunikuar zbulimet e tyre përmes vallëzimit të bletëve. Nëse tufa nuk do të ndalonte dhe do të ishte e shpërndarë ose shumë e shkëputur, do të ishte e pamundur për zbulueset të mblidhnin dhe të ndanin informacionin në mënyrë efektive. Pra ndalimi i përkohshëm, shërben si një pikë e koordinimit social, ku të gjitha bletët mblidhen në një zonë të përbashkët për të krahasuar informacionin e mbledhur dhe për të marrë një vendim të informuar për vend-qëndrimin e ri. 

Roli i zbuleseve dhe "Demokracia e Bletëve"

Një element tjetër thelbësor në sjelljen e roitjes është roli i zbulueseve. 

Këto bletë janë përgjegjëse për ekzaminimin e vendeve të ndryshme të mundshme për folenë e re dhe, përmes vallëzimit, komunikojnë karakteristikat e secilit vend me pjesën tjetër të tufës. 

Sipas Seeley et al. (2012), sjellja e roit qeveriset nga një lloj "demokracie e bletëve", ku zbulueset kthehen, vallëzojnë dhe, përmes valëzimit, mbledhin informacione që më pas ndahen me grupin. 

Ky proces kolektiv i vendimmarrjes kërkon që të gjitha bletët të jenë në të njëjtin vend, pasi çdo zbulues duhet të ketë mundësinë t'i shprehë "votën" e saj grupit. 

Nëse Roi do të ishte ende brenda kosheres, informacioni nuk mund të transmetohej në mënyrë efikase. 

Prandaj, pauza e qëndrimit jashtë kosheres është thelbësore për funksionimin korrekt të kësaj "demokracie", pasi lejon një krahasim midis opsioneve të ndryshme pa pozicionimin e hojeve.

Klikoni këtu nëse dëshironi të dini më shumë për FLEKSIBILITETI I SJELLJES SË ROIT: PËRSHTATJA EVOLUCIONARE