REGJISTROHUNI KËTU për të shfletuar rubrikat e tjera të platformës.

Abortet përbëjnë një problem kritik në ferma duke shkaktuar një humbje të konsiderueshme. Në një tufë, shkalla e abortimit prej, ose më e lartë se 5% duhet të konsiderohet si një problem serioz për fermën. 

Por, çfarë janë abortet? Abortet ndodhin në të gjitha rastet kur barrsmëria ndërpritet dhe fetusi del jashtë trupit të kafshës. Aborti është pikërisht humbje e një fetusi midis ditës 42 dhe 271 të barrës. Në rastet kur humbja e fetusit ndodh përpara ditës së 42-të të barrsmërisë kemi të bëjmë me vdekje embrionale. Vdekja embrionale quhet e hershme kur ajo ndodh para ditës së 14-të të barrsmërisë dhe quhet vdekje embrionale e vonë kur ajo ndodh ndërmjet ditëve 14 dhe 42 të barrsmërisë.

Cilat janë shkaqet e aborteve? Shkaqet e aborteve janë të ndryshëm. Zbulimi i këtyre shkaqeve në një tufë ndryshon ndjeshëm në varësi të sistemit të mbarështimit dhe kushteve të pjelljes. 

Por, shkaqet e aborteve mund të grupohen në dy kategori: shkaqe jo-infektive dhe shkaqe infektive. Përgjithësisht shkaqet infektive janë më të rëndësishme, pasi ato janë në gjendje të shkaktojnë një numër të madh abortesh brenda një kohe të shkurtër si rezultat i së cilës mbi 10% e lopëve kalojnë në aborte. 

Cilat janë shkaqet jo-infektive të aborteve? Ato përfshijnë:

• Traumat gjatë barrës
• Stresin e shkaktuar nga zhurmat, nga trajtimet veterinare
• Toksinat, nitratet/nitritet
• Mungesa e Vitaminës A, Vitaminës E, Seleniumit
• Shkaqe gjenetike

Cilat janë shkaqet infektive të aborteve? Ato përfshijnë:

• Brucelozën e cila zakonisht shkakton abort pas 5 muajve të parë të barrsmërisë. Bëni kujdes pasi placenta dhe lëngjet gjatë pjelljes kanë shkallë të lartë infeksioni, ndaj rastet e infeksionit dhe abortimit nga Bruceloza ju duhet t’i trajtoni me shpejtësinë më të madhe.
• Leptospirozën, e cila mund të shkaktojë një abort në çdo fazë të barrsmërisë. Ajo përcaktohet përmes testit të gjakut. Leptospiroza mund të shkaktojë gjithashtu infertilitet dhe prodhimtari të ulët qumështi. Bëni kujdes pasi Leptospiroza mund të prekë edhe njerëzit duke shkaktuar shenja si ato të një gripi përfshirë dhimbje të forta koke.
• Salmonelozën e cila shkakton abort duke filluar nga muaji i katërt i barrsmërisë dhe paraqet rreziqe për të shkaktuar edhe sëmundje të tjera në tufë. Eshtë shumë ngjitëse dhe e vështirë të kontrollohet, pasi shumë prej kafshëve nuk shfaqin shenja të mbartjes së sëmundjes.  Ajo mund të testohet përmes fetusit të abortuar, placentës, ose testit të gjakut dhe nëse konfirmohet prania e sëmundjes, atëherë duhet të aplikoni vaksinimin në tufë.
• Neosporozën e cila shkakton dëme menjëherë sapo kafsha infektohet duke e mbartur infeksionin përgjatë të gjithë jetës. Shkaktohet nga parazitët që gjenden në feçet e qenve dhe dhelprave. Zakonisht aborti ndodh ndërmjet muajve të tretë dhe të tetë të barrsmërisë. Por, bëni kujdes, nëse një viç lind i infektuar, atëherë do të jetë në gjendje ta mbartë infeksionin duke e transmetuar atë nga njëri brez në tjetrin. Bëni kujdes gjithashtu që kafshët e prekura t’i mbani të veçuara nga tufa, si dhe të mbani kafshët e shoqërimit dhe ato të egra larg ushqimit të  tufës.
• Myqet shkaktojnë aborte kryesisht ndërmjet muajve të tretë dhe të shtatë të barrsmërisë. Shkaku janë kërpudhat që zhvillohen në silazh, kur ky nuk është i përgatitur siç duhet. Bëni kujdes me silazhin, pasi nëse ai mbart edhe sasi të dherave nga korrja e misrit, ekziston rrisku i zhvillimit të bakterieve si listeria. Gjithashtu ka raste që myqet mund të zhvillohen edhe në zonën e shtratit të lopëve.
• Diarrea Virale e Gjedhit, shkakton abort që kryesisht ndodh në fazat e hershme të barrsmërisë, por nuk përjashtohet të ndodhë edhe në çdo fazë tjetër barrsmërie. Nëse infektimi ndodh në mënyrë të përsëritshme edhe pse kafsha mund të jetë e vaksinuar ndaj diarresë virale të gjedhit, ju rekomandojmë eliminimin e saj.

Klikoni këtu nëse dëshironi të dini më shumë lidhur me Parandalimin e Aborteve.