VJELJA DHE RUAJTJA E PRODHIMIT TEK ARRA




Si rregull, traditë, në vendin tonë ka qenë që vjelja të fillojë kur frutat e para fillojnë e bien në tokë. Gjithashtu në praktikë si metodë për vjeljen e frutave të arrës është shkundja me shkopinj të gjatë (purteka) dhe mbledhja e frutave në tokë me dorë. Kjo metodë konsiderohet e rrezikshme pasi dëmton sythat prodhues dhe lëvoren e pemës. Gjithashtu edhe pastrimi nga sharku bëhet me dorë.

  • Varietetet me frutifikim apikal (në majë) prodhojnë 1-3 ton/ha, ndërsa ato me frutifikim lateral (anësor) 5-7 ton/ha.
  • Arra konsiderohet e pjekur kur në shark (lëvorja e jashtme e arrës) shfaqen plasaritje të thella dhe fruti bëhet i dukshëm. Frutat piqen gjatë muajt shtator – tetor.
  • Për vjeljen e arrave sot, në shumë vende të botës, përdoren shkundësit mekanikë. Në rastet kur kemi të bëjmë me sipërfaqe të mëdha është e domosdoshme ngritja e një zinxhiri të plotë të punëve të mekanizuar për vjelje. Në këto raste para shkundjes bëhet pastrimi i tokës në nkurorën e arrës dhe shtrohen rrjeta plastike. Në rastet kur arrat bien në tokë ato duhet të grumbullohen menjëherë pasi në kontakt me tokën ato infektohen nga kërpudha, thelbi humbet ngjyrën duke ulur vlerën tregtare. Më pas bëhet nxjerrja nga sharku, e cila kryhet me lehtësi në se vjelja bëhet në momentin e duhur.
  • Pas nxjerrjes nga sharku arrat kanë rreth 30% lagështi. Arrat lahen për t’i pastruar taninën dhe thahen në shtresa me trashësi 10-15 cm duke i përzier kohë pas kohe. Lagështia e arrave në përfundim të procesit të tharjes nuk duhet të jetë më e lartë se 8%.
  • Arrat e bardha janë më të preferuar në treg, prandaj rekomandohet zbardhja e tyre duke djegur squfur në ambiente të mbyllura, sepse avujt e squfurit bëjnë zbardhjen e tyre.
  • Temperature për tharje është 35-41°C. Në temperature mbi 43°C thelpinjtë hidhërohen dhe bëhen të pa konsumueshëm. Kjo ndodh si rezultat i shkatërrimit të substancave natyrale që ndodhen në cipën e thelbit. Hidhërimi nga tharja në temperatura të larta nuk ndodh menjëherë, por pas disa muajsh gjatë ruajtjes.

Ruajtja e arrave
Arrat e thara vendosen për ruajtje në hambarë apo ambiente të tjera për disa javë apo muaj derisa të bëhen të gatshme për tregtim. Për kushte optimale të ruajtjes duhet që: 

  • Temperatura të jetë 10°C ose edhe më e ulët
  • Lagështia relative e ajrit 65 – 70%.

Këto kushte janë shumë të rëndësishme për të minimizuar dëmtimet gjatë ruajtjes. Mbrojtja nga dëmtuesit në këto ambiente është gjithashtu shumë e rëndësishme. Për këtë arsye bëhen trajtime me metil bromit. Gjatë muajve të verës arra ruhet në temperaturë nga 8-10°C.

Data e publikimit: 09/08/2024


Lini një koment


Shpërndaj në rrjetet sociale:

ARRA DHE KONTROLLI INTEGRUAR I SAJ

Cilat janë kërkesat kryesore klimatiko-tokësore të arrës?

Lexo më shumë

CILAT JANË HAPAT PËR KUJDESIN DHE MIRËMBAJTJEN E BIMËS SË ARRËS?

Hapat për kujdesin dhe mirëmbajtjen e bimës së arrës:

Lexo më shumë

CILAT JANË SËMUNDJET KRYESORE TË ARRËS?

Bima e arrës preket nga një sërë sëmundjesh, por më të rëndësishmet janë si mëposhtë:

Lexo më shumë

KULTIVARËT KRYESORË TË ARRËS TË PËRHAPURA NË VENDIN TONË

Përcaktimi i kultivarit merr rëndësi sepse në bazë të karakteristikave të tokës, lartësisë mbi nivelin e detit, temperaturës mesatare vjetore, lagështirës (reshjeve) e faktorë të tjerë, ne përcaktojmë se cili kultivarë është më i përshtatshëm për tokën dhe zonën ku do të ngremë pemëtoren e arrës.

Lexo më shumë